Trong thời kỳ mang thai và sinh con, thể chất và cảm xúc của bà mẹ thay đổi rất nhiều. Phần lớn các bà mẹ có thể vượt qua những thay đổi này và trở lại bình thường sau đó. Nhưng lại có những bà mẹ mắc phải chứng trầm cảm sau sinh. Vậy trầm cảm sau sinh là gì. Cách nhận biết trầm cảm sau sinh như thế nào. Mời các bạn cùng tìm hiểu bài viết sau đây.
1. Trầm cảm sau sinh là gì ?Trầm cảm sau sinh là một loại trầm cảm gây ra cảm giác buồn bã, lo lắng hoặc tuyệt vọng sau sinh, khiến cho các bà mẹ không thể thực hiện các công việc hàng ngày. Trầm cảm sau sinh thường xuất hiện khoảng 1–3 tuần sau sinh, có thể kéo dài trong vòng 1 năm sau khi sinh con.
Một số yếu tố nguy cơ có thể dẫn đến trầm cảm sau sinh như:
Sự thay đổi nội tiết đột ngột của người mẹ ngay sau khi sinh
Tiền sử trầm cảm trước, trong hoặc sau khi mang thai hoặc đang điều trị trầm cảm
Không được chăm sóc và hỗ trợ đầy đủ trong quá trình mang thai và sinh con
Mất ngủ và mệt mỏi thường xuyên
Chấn thương về thể chất hoặc tâm lý, chẳng hạn như bạo lực gia đình
Quá lo lắng, căng thẳng về trách nhiệm làm mẹ của mình, đặc biệt là những phụ nữ lần đầu làm mẹ
Em bé sinh ra có một số vấn đề về sức khỏe cần theo dõi làm mẹ lo lắng.
Tràm cảm sau sinh
2. Những dấu hiệu nhận biết trầm cảm sau sinh
Có ít nhất 5 dấu hiệu sau đây kéo dài suốt 2 tuần hoặc có sự thay đổi cảm xúc. Cần lưu ý tình trạng bệnh lý đi kèm để đánh giá triệu chứng chính xác:
Thấy khó khăn trong việc chăm sóc bản thân và em bé
Sụt cân hoặc tăng cân đáng kể
Tự cảm thấy buồn hoặc tuyệt vọng
Cảm thấy bản thân vô dụng, mất phương hướng
Ăn nhiều hơn hoặc ít hơn bình thường
Ngủ nhiều hơn hoặc ít hơn bình thường
Khóc hoặc buồn bất thường
Mất hứng thú, niềm vui hoặc sự thích thú với những sở thích của bản thân
Rút lui khỏi bạn bè và gia đình
Rối loạn tâm thần, vận động
Mệt mỏi, cảm thấy hết năng lượng
Giảm khả năng tư duy, tập trung, không thể quyết định được điều gì
Thường nghĩ đến cái chết và tự vẫn.
3. Các phương pháp điều trị trầm cảm sau sinh
Có nhiều phương pháp điều trị trầm cảm sau sinh. Trong đó liệu pháp tâm lý là phương pháp quan trọng nhất. Tuy nhiên, mỗi người sẽ có dấu hiệu và mức độ trầm cảm sau sinh khác nhau. Vì vậy, người bệnh cần được bác sĩ thăm khám và tư vấn của phương pháp điều trị phù hợp.
Liệu pháp tâm lý là bà mẹ trình bày cảm xúc của mình với chuyên gia sức khỏe tâm thần, từ đó các chuyên gia sẽ đưa ra các biện pháp hỗ trợ phù hợp. Có hai hình thức tổ chức liệu pháp tâm lý:
Một – một: một mình bà mẹ trò chuyện cùng chuyên gia tâm lý
Nhóm người: bà mẹ và một nhóm người có cùng triệu chứng trò chuyện cùng chuyên gia tâm lý
Thuốc điều trị trầm cảm là loại thuốc giúp kiểm soát tâm trạng. Có nhiều loại thuốc điều trị trầm cảm khác nhau nên việc sử dụng thuốc cần phải theo y lệnh của bác sĩ, đặc biệt là các bà mẹ đang cho con bú.
Các phương pháp điều trị phối hợp: Massage, thư giãn, điều trị mất ngủ, tập thể dục thường xuyên và có chế độ ăn uống lành mạnh.
Phương pháp điều trị trầm cảm sau sinh
4. Làm thế nào để phòng ngừa trầm cảm sau sinh
Trầm cảm sau sinh không chỉ gây ảnh hưởng đến người mẹ mà còn tác động tiêu cực đến sức khỏe và tâm lý của trẻ. Vì vậy, nếu bạn đang mang thai và sinh con thì nên áp dụng một vài lời khuyên dưới đây:
Chế độ ăn uống: bạn cần có chế độ ăn uống lành mạnh và đầy đủ chất dinh dưỡng, đặc biệt là trong giai đoạn đang cho con bú, sẽ giúp bạn hồi phục nhanh chóng và có một cơ thể khỏe mạnh.
Nghỉ ngơi đầy đủ: Suy nhược và ngủ không đủ giấc có thể khiến bạn bị căng thẳng và khó kiểm soát cảm xúc của mình. Vì vậy ngủ đủ giấc rất quan trọng cho sức khoẻ của bạn.
Tập thể dục: Vận động có tác dụng rất tốt để nâng cao tinh thần và cải thiện cảm xúc. Bạn hãy dành thời gian mỗi ngày để đi bộ, tập yoga, thiền hoặc tập một vài bài tập phù hợp cho phụ nữ sau sinh.
Chăm sóc bản thân: Sau khi sinh con, ngoài việc chăm sóc sức khỏe thì việc làm đẹp cho bản thân cũng rất cần thiết để giúp bạn luôn tự tin và lạc quan.
Sự hỗ trợ từ người thân: Sự chăm sóc và hỗ trợ tinh thần từ người thân là rất quan trọng. Đặc biệt là sự động viên, quan tâm của người chồng. Bạn hãy cố gắng cởi mở và trò chuyện nhiều hơn với chồng và người thân trong gia đình, hãy nói ra những cảm xúc của mình để người thân có thể hỗ trợ và đồng hành cùng với bạn.
Suy nghĩ tích cực: Bạn nên có cái nhìn tích cực về bản thân, về cuộc sống, về vai trò làm mẹ và về đứa con của mình.
Có sự chuẩn bị đầy đủ: Hãy trang bị cho mình những kiến thức cần thiết về mang thai và sinh con như tham gia một vài khóa học tiền sản cho phụ nữ mang thai. Điều này sẽ giúp bạn bớt lo lắng và sợ hãi, đồng thời trang bị một số kỹ năng cần thiết để giải quyết các vấn đề gặp phải trong quá trình mang thai và chăm sóc con.
Trầm cảm sau sinh là một vấn đề không thể xem nhẹ trong thời kỳ hậu sản. Việc giáo dục, tư vấn cho bà mẹ trong lúc mang thai và sau khi sinh là điều quan trọng và cần thiết trong dự phòng trầm cảm sau sinh. Bên cạnh đó, vai trò của người thân, gia đình, bạn bè góp phần rất lớn trong quá trình điều trị trầm cảm sau sinh cho bà mẹ.
