PHỤ NỮ HỘI CHỨNG BUỒNG TRỨNG ĐA NANG NÊN KÍCH THÍCH BUỒNG TRỨNG BẰNG ĐƯỜNG UỐNG?

Hội chứng Buồng trứng đa nang (PCOS) là một vấn đề sức khỏe phổ biến, ảnh hưởng không chỉ lên khả năng sinh sản mà còn làm giảm đáng kể chất lượng cuộc sống, tăng nguy cơ các bệnh lý khác. Đặc biệt, trong hỗ trợ sinh sản việc sử dụng thuốc kích thích buồng trứng với những phụ nữ này cũng rất cần được lưu ý. Vậy phụ nữ hội chứng buồng trứng đa nang nên kích thích buồng trứng bằng đường uống? 
Hội chứng buồng trứng đa nang là gì?
Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) là một rối loạn về hormone sinh sản với nồng độ hormone nam trong cơ thể tăng cao trong khi lượng hormone sinh dục nữ lại không đủ. Sự mất cân bằng này làm ảnh hưởng đến chức năng của buồng trứng. Ở người phụ nữ bình thường hằng tháng sẽ rụng trứng và tạo ra chu kỳ kinh nguyệt đều đặn. Nhưng đối với phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang vì số lượng nang trứng quá nhiều khiến sự rụng trứng bị kéo dài hơn bình thường hoặc có khi không có hiện tượng rụng trứng xảy ra dẫn đến việc bị rối loạn kinh nguyệt.

Minh họa Hội chứng Buồng trứng đa nang

Kích thích buồng trứng là gì?
Ở các phụ nữ hội chứng buồng trứng đa nang mong con có kinh nguyệt không đều, bên cạnh việc thay đổi lối sống, yếu tố nguy cơ để chuẩn bị cho một thai kỳ thành công thì còn một số loại thuốc có thể được sử dụng nhằm gây phóng noãn để điều trị cho người bệnh. Phần lớn mọi người đều thường biết đến thuốc kích thích buồng trứng dạng tiêm (dạng Gonadotropins) thuốc bổ sung FSH (một loại nội tiết để nang trứng phát triển) từ bên ngoài.

Tuy nhiên ngoài lựa chọn thuốc tiêm thì còn có thuốc kích thích buồng trứng dạng uống. Trong đó thuốc ức chế men thơm hóa (trên thị trường có tên gọi Femara 2.5mg) hoặc thuốc ức chế thụ thể estrogen (trên thị trường có tên gọi Profertil 50mg) là các dược chất đầu tay gây phóng noãn do Hướng dẫn lâm sàng quốc tế dựa trên bằng chứng trong đánh giá và quản lý Hội chứng Buồng trứng đa nang năm 2023 khuyến cáo sử dụng.

Kích thích buồng trứng bằng đường uống thân thiện với người dùng

Thuốc ức chế men thơm hóa (AI): Femara 2.5 mg
Cơ chế hoạt động: Men thơm hóa là một loại men có chức năng giúp chuyển đổi Androgen sang Estrogen, nhóm thuốc AI sẽ ức chế hoạt động của men thơm hóa này làm cho Androgen không thể chuyển hóa thành Estrogen. Đồng thời, nồng độ Estrogen trong cơ thể thấp sẽ kích thích vùng trung ương tăng tiết FSH từ đó nang trứng sẽ phát triển. Số nang khi dùng Femara thường không quá 3 nang.
Tác dụng phụ: Phần lớn thuốc được dung nạp tốt ít có tác dụng phụ, các tác dụng phụ hiếm gặp như: đau lưng, cơn bốc hỏa, buồn nôn, nôn,…

Thuốc Femara

Thuốc ức chế thụ thể Estrogen (Clomiphene Citrate – CC): Profertil 50 mg
Cơ chế tác dụng: Clomiphene Citrate sẽ cạnh tranh với hormone Estrogen tại một số cơ quan như vùng hạ đồi, tuyến yên, nội mạc tử cung, âm đạo,… làm chậm tác dụng của Estrogen nội sinh. Từ đó, khởi động một chuỗi phản ứng nội tiết trong đó có phản ứng tuyến yên tăng tiết hormone FSH giúp nang trứng phát triển. Số nang phát triển khi dùng CC thường không quá 4 nang.

Thuốc Profertil

Tác dụng phụ và biến chứng khi sử dụng:

Tác dụng phụ lớn nhất của nhóm thuốc CC là làm mỏng nội mạc tử cung (nơi phôi sẽ làm tổ) và chất nhầy cổ tử cung không phù hợp cho sự xâm nhập của tinh trùng. Ngoài ra còn một số tác dụng phụ khác như:

– Căng tức ngực.

– Rối loạn tiêu hóa.

– Cơn bốc hỏa.

– Nhức đầu, chóng mặt.

– Chảy máu âm đạo bất thường.

– Tăng cân.

Một nguy cơ hiếm gặp nhưng nghiêm trọng (chỉ xảy ra khoảng 1,5% trong thử nghiệm lâm sàng) đó là mờ mắt. Cùng với đó là các rủi ro có thể gặp phải như:

– Song thai hoặc đa thai.

– Hội chứng quá kích buồng trứng.

– Rối loạn thị lực không thể đảo ngược.

– U nang buồng trứng

Nhìn chung cả hai loại thuốc nêu trên đều có tác dụng kích thích nang trứng phát triển sử dụng bằng đường uống nên sẽ thân thiện hơn với người dùng. Đồng thời, sẽ giúp giảm cảm giác đau đớn do tiêm thuốc, chi phí thấp hơn và đặc biệt giảm nguy cơ quá kích buồng trứng so với các loại thuốc tiêm khác. Thuốc uống thường được sử dụng trong quá trình kích thích buồng trứng để giao hợp tự nhiên hoặc bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI) hơn là dùng trong kích thích buồng trứng thụ tinh trong ống nghiệm.
Trong hai loại thuốc này, Femara được ưu tiên hơn do giảm được nguy cơ đa thai, vì ở các bệnh nhân PCOS thai kỳ vốn đã có nhiều nguy cơ và dễ mắc các bệnh lý như tăng huyết áp, tiểu đường thai kỳ.
Vậy nên việc phụ nữ bị buồng trứng đa nang nên kích thích buồng trứng bằng đường uống hay không sẽ phụ thuộc vào chỉ định của bác sĩ. Quyết định này sẽ được đưa ra sau khi trải qua quá trình thăm khám và thực hiện các cận lâm sàng. Các thuốc kích trứng có thể có nhiều các tác dụng phụ ngoài ý muốn, việc tự ý sử dụng và không có sự theo dõi của bác sĩ sẽ làm tăng nguy cơ xảy ra các tình huống xấu sau sử dụng. Để đảm bảo tính an toàn và hiệu quả cao trong điều trị, bệnh nhân nên đến các trung tâm hỗ trợ sinh sản uy tín để được các bác sĩ có chuyên môn thăm khám cẩn thận, từ đó đưa ra những phác đồ điều trị phù hợp mức độ tình trạng bệnh.