Ngày nay, hiếm muộn không còn là vấn đề của riêng những cặp đôi lớn tuổi. Tỷ lệ hiếm muộn đang ngày càng trẻ hoá và trở thành mối lo ngại cho thế hệ trẻ hiện đại. Lối sống thiếu khoa học, áp lực tâm lý, môi trường ô nhiễm và các yếu tố sức khoẻ tiềm ẩn đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng sinh sản của giới trẻ.
Hiếm muộn là gì?
Hiếm muộn là tình trạng một cặp vợ chồng chung sống, có quan hệ tình dục thường xuyên không sử dụng biện pháp tránh thai nào nhưng sau 1 năm (với phụ nữ dưới 35 tuổi) và sau 6 tháng (với phụ nữ trên 35 tuổi) mà vẫn chưa có thai một cách tự nhiên.
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), hiếm muộn đang ảnh hưởng đến khoảng 15% các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh sản và đang có xu hướng trẻ hoá rõ rệt.
Vì sao giới trẻ ngày càng đối mặt với tình trạng hiếm muộn?
Lối sống hiện đại thiếu lành mạnh
- Ngủ muộn, sử dụng rượu bia, thuốc lá, chất kích thích, thức ăn nhanh,… là những yếu tố phổ biến ảnh hưởng đến sức khoẻ sinh sản.
- Thói quen lười vận động, căng thẳng kéo dài cũng khiến chất lượng tinh trùng và trứng suy giảm.
Tác động của môi trường và hoá chất
- Ô nhiễm không khí, nước và thực phẩm chứa nhiều hoá chất độc hại, chất bảo quản, hormone tăng trưởng,…góp phần gây rối loạn nội tiết, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
Áp lực tâm lý và trì hoãn sinh con
- Nhiều bạn trẻ lựa chọn kết hôn muộn, ưu tiên sự nghiệp, dẫn đến giảm chất lượng sinh sản do tuổi tác.
- Áp lực công việc, stress cũng gây rối loạn hormone (nội tiết tố), ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt ở nữ giới và chất lượng tinh trùng ở nam giới.
Các bệnh lý tiềm ẩn không được phát hiện sớm
- U xơ tử cung, Hội chứng buồng trứng đa nang, Lạc nội mạc tử cung, viêm nhiễm cơ quan sinh dục ở nữ hoặc giãn tĩnh mạch thừng tinh ở nam,…điều có thể ảnh hưởng đến việc thụ thai nếu không điều trị kịp thời.
Dấu hiệu cảnh báo hiếm muộn ở giới trẻ
Ở Nữ giới
- Kinh nguyệt không đều, đau bụng dữ dội khi hành kinh.
- Có mắc phải Hội chứng buồng trứng đa nang, Lạc nội mạc tử cung.
- Tiền sử quan hệ tình dục không an toàn, dùng thuốc tránh thai khẩn cấp kéo dài.
Ở Nam giới
- Rối loạn cương dương.
- Tiền sử mắc quai bị sau tuổi dậy thì, chấn thương tinh hoàn, viêm tinh hoàn.
- Các bệnh lý nội tiết hoặc bất thường cơ quan sinh dục.
Làm thế nào để phòng tránh hiếm muộn và bảo vệ sức khoẻ sinh sản từ sớm?
Xây dựng lối sống lành mạnh và khoa học
- Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, tăng cường rau xanh, trái cây, các thực phẩm chống oxy hoá, hạn chế thực phẩm chế biến sẵn.
- Tập thể dục thường xuyên, giữ cân nặng hợp lý.
- Tránh thức khuya hoặc căng thẳng tâm lý keo dài.
- Giảm thiểu sử dụng các sản phẩm nhựa không rõ nguồn gốc.
- Tránh tiếp xúc với hoá chất, ưu tiên sản phẩm hữu cơ, sạch và có nguồn gốc rõ ràng.
Kiểm tra sức khoẻ sinh sản định kỳ
- Thực hiện tầm soát sức khoẻ sinh sản từ sớm và định ký giúp phát hiện và điều trị kịp thời các bệnh lý tiềm ẩn ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản.
- Đặc biệt nên thăm khám kiểm tra sức khỏe sinh sản trước khi lập gia đình (khám tiền hôn nhân) hoặc nếu có dấu hiệu nghi ngờ.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ để có hướng điều trị kịp thời và phù hợp.
Giáo dục giới tính và nhận thức đúng đắn
- Giới trẻ cần được trang bị kiến thức đúng về sức khỏe sinh sản và hiếm muộn.
- Tránh quan hệ tình dục không an toàn hoặc nạo phá thai làm ảnh hưởng đến tử cung, buồng trứng.
Duy trì lối sống tích cực
- Giữ tinh thần lạc quan, tham gia các hoạt động cộng đồng.
- Ngủ đủ giấc từ 7 – 8 tiếng mỗi đêm.
Các phương pháp hỗ trợ sinh sản khi cần thiết
- Tư vấn sinh sản
Tham gia các lớp học tư vấn về sức khoẻ sinh sản, thăm khám tiền hôn nhân giúp nắm rõ phương pháp phòng ngừa cũng như cách chăm sóc sức khoẻ cho bản thân và bạn đời.
- Sử dụng công nghệ y tế hỗ trợ
Đừng lo nếu bạn được chẩn đoán là hiếm muộn. Bởi vì trong trường hợp cần thiết, các phương pháp hỗ trợ sinh sản như Bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI), Thụ tinh trong ống nghiệm (TTTON), Trưởng thành noãn non trong ống nghiệm (IVM) sẽ được Bác sĩ chuyên khoa hỗ trợ sinh sản tư vấn và chỉ định điều trị để giúp bạn sớm có bé yêu.
Sức khoẻ sinh sản là nên tảng cho một tương lai hạnh phúc. Chăm sóc sức khỏe sinh sản không chỉ là vấn đề của tương lai xa. Việc chăm sóc và bảo vệ sức khoẻ sinh sản từ khi còn trẻ là điều cần thiết để xây dựng một tương lai khoẻ mạnh, hạnh phúc và bên vững cho bản thân và cộng đồng.