Ngày nay, với sự phát triển vượt bậc của nền Y học hiện đại việc lựa chọn giới tính thai nhi vẫn có thể thực hiện với mục đích tránh truyền các rối loạn di truyền liên quan đến giới tính thai nhi. Tuy nhiên, pháp luật Việt Nam hiện nay quy định các lựa chọn giới tính này đang không được phép thực hiện thường quy tại các trung tâm hỗ trợ sinh sản khi không thuộc chỉ định mà bộ y tế cho phép. Chính vì thế, bài viết hôm nay IVFMD sẽ cung cấp thông tin cho các anh chị biết: các phương pháp sàng lọc tinh trùng trong hỗ trợ sinh sản và sàng lọc tinh trùng có giúp chọn lựa được giới tính thai nhi hay không?
Hiện nay, dù xã hội đã phát triển nhưng những tư tưởng truyền thống có phần “cổ hủ” vẫn còn đang tồn tại và một trong số đó chính là định kiến về giới tính trai/ gái của em bé sinh. Nghiên cứu gần đây nhất cho thấy tình trạng mất cân bằng giới tính ở Việt Nam đang ngày càng nghiêm trọng. Dự báo đến năm 2050 thì Việt Nam sẽ thừa từ 2,3 đến 4,3 triệu nam giới. Tuy vậy, trước tình trạng mất cân bằng vì nhiều lý do, không chỉ các cặp vợ chồng vô sinh hiếm muộn mà cả những cặp vợ chồng bình thường cũng có mong muốn thực hiện các phương pháp hỗ trợ sinh sản và cụ thể là kỹ thuật sàng lọc tinh trùng (hay còn gọi là lọc rửa tinh trùng) để sinh con theo ý muốn. Vậy sàng lọc tinh trùng có giúp chọn lựa được giới tính của thai hay không?
Vai trò của sàng lọc tinh trùng trong hỗ trợ sinh sản là gì?
- Chọn được các tinh trùng bình thường, di động tốt cho các phương pháp điều trị.
- Loại được các tế bào chết, vi sinh vật, chất độc hại trong tinh dịch.
- Loại được các chất gây co thắt tử cung trong phương pháp bơm tinh trùng vào buồng tử cung (thụ tinh nhân tạo).
- Kích thích sự hoạt hóa tinh trùng.
Các phương pháp sàng lọc trùng hiện nay
Phương pháp bơi lên (Swim up) cùng với phương pháp lọc tỷ trọng (Gradient) là hai cách cơ bản và phổ biến nhất được sử dụng để sàng lọc tinh trùng trong điều trị vô sinh.
-
Phương pháp bơi lên (Swim-up)
Những tinh trùng có ích cho thụ tinh là những tinh trùng có khả năng vận động và mang hình thái tốt. Người ta dựa vào đặc điểm này để tách tinh trùng tốt ra khỏi những tinh trùng di động kém hoặc bất động.
Phương pháp bơi lên “Swim up” được thực hiện khá đơn giản, các chuyên gia chỉ cần phủ một lớp môi trường lên lớp tinh dịch sau đó ủ ấm. Những tinh trùng có khả năng di động tốt sẽ bơi lên phần môi trường bên trên.
-
Phương pháp lọc gradient tỷ trọng
Với những mẫu tinh dịch ít hoặc tỷ lệ di động kém thì phương pháp “Swim up” trở nên không hiệu quả. Do đó, người ta phát triển một phương pháp chọn lọc tinh trùng khác là ly tâm gradient tỷ trọng để thu tinh trùng hiệu quả hơn.
Tinh trùng có tỷ trọng khác với những thành phần khác của tinh dịch. Do đó khi ly tâm, các tinh trùng có khả năng vận động và hình thái tốt nặng hơn nên có thể tách ra khỏi tinh tương, xuyên qua hai lớp môi trường và lắng xuống đáy ống. Các tinh trùng bất thường có tỷ trọng khác nên cũng không thể đi qua hai lớp môi trường được.
Có thể sàng lọc tinh trùng để lựa chọn giới tính thai nhi hay không?
Mục đích của kỹ thuật sàng lọc tinh trùng là để loại bỏ những tinh trùng yếu kém, dị tật hay bất động và giữ lại tinh trùng khỏe mạnh nhất. Đây là một trong những bước chuẩn bị quan trọng ảnh hưởng đến tỷ lệ thành công của các phương pháp hỗ trợ sinh sản hiện nay như thụ tinh nhân tạo (IUI) hay thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).
Tuy nhiên, đối với những cặp vợ chồng có nguyện vọng sinh con theo ý muốn thì những phương pháp này chưa thể giúp xác định chính xác những tinh trùng nào mang nhiễm sắc thể giới tính Y để sinh con trai hay những tinh trùng mang nhiễm sắc thể X để sinh con gái.
Qua đó, giới tính của đứa trẻ khi sinh ra đều phụ thuộc vào tình trạng tinh trùng của người chồng và tình hình sức khỏe của cả hai vợ chồng.
Tóm lại tính đến thời điểm hiện tại phải khẳng định lại là không có phương pháp chọn lọc tinh trùng nào có thể giúp bố mẹ sinh con trai gái theo ý muốn của mình. Bên cạnh đó pháp luật Việt Nam và trên thế giới cũng nghiêm cấm các hành vi lựa chọn giới tính thai nhi dưới mọi hình thức, do đó việc sàng lọc tinh trùng để lựa chọn giới tính cho thai nhi là điều không thể xảy ra. Vậy nên dù giới tính nào đi nữa thì đứa con cũng là món quà rất quý báu và xứng đáng có được những tình yêu lớn nhất từ bố mẹ.
