Hiện nay, các giải pháp giúp nâng cao khả năng sinh sản không chỉ nghiên cứu ở riêng nữ giới. Nam giới cũng có nhiều phương pháp cải thiện chất lượng tinh trùng, trong đó có tập luyện thể dục và chế độ ăn uống hợp lý.
Đánh giá chất lượng tinh trùng ở nam giới
Tinh dịch đồ là một xét nghiệm cơ bản để đánh giá khả năng sinh sản của nam giới. Hiện nay tinh dịch đồ trong hệ thống IVFMD được đánh giá dựa theo tiêu chuẩn mới nhất của WHO năm 2021 với một số tiêu chí như sau:
- Mật độ: Trên 16 triệu mỗi ml hoặc trên 39 triệu trong toàn bộ mẫu.
- Thể tích: Trung bình 1,4 ml.
- Di động: Khả năng di động của tinh trùng chiếm 42% và độ tiến tới chiếm 30%.
- Tỷ lệ sống: Hơn 54% tinh trùng trên mỗi mẫu.
- Hình dạng bình thường: Ít nhất 4% tinh trùng có hình dạng bình thường.
- Thời gian hóa lỏng: Tinh dịch ở dạng lỏng trong 15 – 60 phút sau khi xuất tinh.
- Độ nhớt: Mẫu quá đặc có thể chỉ ra vấn đề với tuyến tiền liệt.
- Màu sắc: Màu trắng đục, hơi ngả vàng.
- Độ pH: 7,5
- Bạch cầu ít hơn 1 triệu mỗi ml mẫu. Số lượng lớn hơn có thể liên quan đến nhiễm trùng.
Kết quả tinh dịch đồ chỉ mang ý nghĩa thời điểm và không mang tính tuyệt đối khi đánh giá sức khỏe sinh sản của nam giới. Tuy nhiên, dựa vào các chỉ số của tinh dịch đồ, bác sĩ có thể xác định một số vấn đề bất thường. Từ đó, bác sĩ sẽ đưa ra được những chỉ định cần thiết hơn và có những tư vấn hướng dẫn, phương pháp điều trị phù hợp hơn.
Có thể cải thiện chất lượng tinh trùng được không?
Có nhiều nghiên cứu hiện nay cho rằng việc hoạt động thể chất vừa đủ sẽ góp phần làm cải thiện khả năng sản xuất tinh trùng. Nam giới ít vận động thì thể lực sẽ kém hơn trong việc cải thiện hormone cũng như khả năng sản xuất tinh trùng so với nam giới có hoạt động thể lực. Các phân tích về kết quả tinh dịch đồ cũng cho thấy tỷ lệ phần trăm về hình thái, số lượng và khả năng di động của tinh trùng tốt hơn ở nhóm nam giới có tham gia những hoạt động thể lực thường xuyên và đều đặn.
Ngoài ra, béo phì cũng là một vấn đề trong sức khỏe sinh sản, có khả năng ảnh hưởng đến cả nữ giới và nam giới. Béo phì có thể làm giảm số lượng và chất lượng tinh trùng. Vì vậy, hoạt động thể lực, kiểm soát cân nặng cũng góp phần cải thiện chất lượng tinh trùng ở nam giới.
Tập thể dục trong cải thiện chất lượng tinh trùng
Việc tập luyện thể dục thể thao mang lại rất nhiều lợi ích. Tập thể dục có thể giảm cân, giảm nguy cơ béo phì, làm cơ thể rắn chắc. Ngoài ra tập thể dục sẽ đốt cháy lượng mỡ thừa, từ đó làm giảm lượng testosterone chuyển hóa thành estrogen. Sau buổi tập còn giúp mang lại tinh thần thoải mái. Bằng cách này, nam giới không chỉ cải thiện khả năng sinh sản mà còn cả sức khỏe tim mạch.
Các bài tập ở chế độ giảm cân hoặc tim mạch được khuyên dùng nhiều nhất để duy trì lối sống lành mạnh và tăng cường khả năng sinh sản. Các bài tập cường độ cao, các bài đạp xe và ba môn phối hợp thì cần được cân nhắc cẩn thận, tránh kích thích tuyến tiền liệt sẽ làm giảm sản xuất testosterone và gây căng thẳng về thể chất cho cơ thể.
Ngoài ra, cần phải có những phương thức bảo vệ trong khi tham gia thể dục thể thao. Ví dụ như:
- Mặc đồ bảo hộ đặc biệt đối với những môn thể thao đối kháng.
- Hạn chế xông hơi.
- Nâng cấp yên xe đạp phù hợp hơn.
- Khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm bệnh lý cần điều trị.
Chế độ ăn uống để cải thiện chất lượng tinh trùng
Cần có chế độ ăn lành mạnh, hạn chế đồ ăn như thịt chế biến sẵn và các chất béo chuyển hóa. Thực phẩm giàu chất béo và đường không nên chiếm phần lớn chế độ ăn hàng ngày. Hạn chế ăn vặt cũng như ăn trong các bữa phụ quá no.
Bổ sung Selen và kẽm, axit béo omega-3 (ω-3), Coenzyme Q10 (CoQ10) và bổ sung carnitine. Nhiều nghiên cứu cho thấy bổ sung những chất này có tác dụng tốt đối với chất lượng tinh trùng.
Trong chế độ ăn cần bổ sung đồ ăn giàu chất xơ và chất chống oxy hóa. Bao gồm:
- Rau xanh, trái cây, các loại ngũ cốc.
- Các loại thực phẩm như: cá, hải sản, động vật có vỏ, thịt gia cầm.
- Các sản phẩm từ sữa ít béo.
Từ những lợi ích trong việc thay đổi chế độ ăn và chế độ tập luyện thể dục thể thao, một cặp vợ chồng mong con nên dành thời gian cũng như sự quyết tâm cho việc này. Quá trình này rất cần sự kiên trì, cần có sự đồng lòng của cả 2 vợ chồng. Và sự cải thiện chất lượng tinh trùng cần có thời gian để thay đổi và duy trì.