Nhiều nguyên nhân dẫn đến vô sinh ở nữ giới, trong đó tắc ống dẫn trứng là một trong những nguyên nhân phổ biến. Vì vậy, việc đánh giá ống dẫn trứng là rất quan trọng và hiện nay có ba phương pháp chính để đánh giá ống dẫn trứng.
Vai trò của ống dẫn trứng là gì?
Vào mỗi chu kỳ kinh nguyệt, trứng sau khi rụng sẽ rơi vào trong ống dẫn trứng để tới tử cung. trứng gặp tinh trùng trên quãng đường di chuyển này sẽ xảy ra hiện tượng thụ tinh, nếu không thì sẽ được đào thải ra bên ngoài theo kinh nguyệt hàng tháng. Trứng hoàn toàn không thể tự di chuyển giống như tinh trùng nên việc di chuyển của trứng sẽ hoàn toàn phụ thuộc vào ống dẫn trứng. Ngoài ra, trường hợp trứng sau khi thụ tinh nhưng không thể di chuyển về buồng tử cung để làm tổ cũng sẽ dẫn đến thai ngoài tử cung hoàn toàn nguy hiểm đến sức khoẻ của người phụ nữ.
Do đó, nếu ống dẫn trứng bị tổn thương, viêm nhiễm, tắc nghẽn thì sẽ ảnh hưởng đến sự di chuyển này. Vì vậy cần phải đánh giá, phát hiện những bất thường và điều trị sớm những bất thường tại ống dẫn trứng để tránh nguy cơ gây vô sinh, hiếm muộn ở nữ giới.
Chụp buồng tử cung vòi trứng có thuốc cản quang (HSG) đánh giá ống dẫn trứng
Chụp HSG thường là chỉ định đầu tay của các bác sĩ trong việc đánh giá ống dẫn trứng. Phương pháp này thường được chỉ định cho bệnh nhân ở giai đoạn đầu của chu kỳ kinh, thời điểm tốt nhất là sau sạch kinh khoảng 2-3 ngày, trước ngày 10 chu kỳ kinh. Trước khi chụp kiểm tra bệnh nhân sẽ được kiểm tra phụ khoa, sử dụng một số loại thuốc như kháng sinh để dự phòng nhiễm khuẩn và thuốc giảm đau sau đó sẽ tiến hành chụp kiểm tra ống dẫn trứng.
Một số trường hợp không thể thực hiện kiểm tra ống dẫn trứng bằng HSG được như đang nghi ngờ có thai hoặc đang có viêm nhiễm. Bên cạnh đó, nếu bệnh nhân dị ứng với iod trong chất cản quang thì cũng là yếu tố quan trọng để bác sĩ cân nhắc chỉ định chụp HSG. Vì vậy nên việc kiểm soát các yếu tố này trước khi chụp HSG là rất cần thiết.
Chụp HSG được thực hiện tương đối nhanh và kết quả trả về có những thông tin khá hữu ích khi đánh giá về tình trạng thông hay tắc của ống dẫn trứng cũng như đánh giá được các bất thường dị dạng của tử cung. Vì vậy HSG tương đối có ý nghĩa trong việc chẩn đoán cũng như quyết định điều trị của bác sĩ.
Tuy nhiên phương pháp chụp HSG cũng có một vài nhược điểm. Khi chụp HSG thường dẫn đến cảm giác co thắt khi bơm thuốc cản quang do đau nên một số trường hợp sẽ làm cho thuốc cản quang không qua được ống dẫn trứng khiến kết quả dương tính giả. Việc sử dụng thuốc trước khi chụp HSG và việc tiếp xúc với tia xạ đôi khi cũng gây ra sự bất tiện. Vì vậy, HSG dần được khuyến cáo cần thay thế bởi những phương pháp ít nguy cơ hơn.
Đánh giá ống dẫn trứng bằng phương pháp HSG
Siêu âm tử cung vòi trứng sử dụng chất tương phản (Hyfosy) đánh giá ống dẫn trứng
Siêu âm tử cung vòi trứng có sử dụng chất tương phản hiện nay đang dần phổ biến tại các trung tâm hỗ trợ sinh sản bởi tính tiện dụng và thân thiện với chị em phụ nữ. Là phương pháp sử dụng chất tương phản an toàn bơm vào buồng tử cung qua đường âm đạo và sử dụng việc siêu âm để đánh giá hình ảnh chất tương phản qua hai ống dẫn trứng.
Tương tự như khi chụp HSG thì phương pháp Hyfosy cũng cần được thực hiện ở giai đoạn đầu của chu kỳ kinh tối ưu trong khoảng sạch kinh 2-3 ngày không quá ngày thứ 12 của chu kỳ kinh, cũng cần phải kiểm soát những yếu tố về thai và viêm nhiễm trước khi thực hiện, cũng cần phải sử dụng thuốc trước chụp đặc biệt đối với những trường hợp bệnh nhân nhạy cảm.
Vì lượng chất tương phản sử dụng khi thực hiện không nhiều nên cảm giác đau sẽ ít hơn. Đôi khi sẽ cảm thấy thuận tiện khi có thể thực hiện nhiều thao tác siêu âm khác mà không cần phải di chuyển nhiều nơi. Kết quả của phương pháp này được trả tương đối nhanh và cũng có rất nhiều hiệu quả trong việc đánh giá những vấn đề tại ống dẫn trứng hay tử cung, buồng trứng khi siêu âm. Tuy nhiên phương pháp này hiện tại giá thành còn cao, cũng cần phải thực hiện ở cơ sở y tế có kinh nghiệm để đảm bảo an toàn cũng như đánh giá chính xác.
Sử dụng Hyfosy đánh giá ống dẫn trứng
Phẫu thuật nội soi đánh giá và điều trị
Phẫu thuật là phương pháp đánh giá chính xác nhất về tình trạng của ống dẫn trứng hiện nay. Phẫu thuật nội soi vừa có thể phục vụ chẩn đoán lại vừa có thể can thiệp xử lý ngay một số yếu tố dẫn đến tình trạng hiếm muộn. Tuy nhiên đây không phải là phương pháp để các bác sĩ chỉ định đầu tay bởi đó là một phương pháp can thiệp có xâm lấn. Việc thực hiện một cuộc mổ cần phải kỹ lưỡng từ khâu chuẩn bị cũng như cần phải có chi phí lớn để thực hiện, ngoài ra cũng cần phải theo dõi những vấn đề liên quan đến sau mổ như chảy máu, nhiễm khuẩn.
Phẩu thuật nội soi
Ba phương pháp đánh giá ống dẫn trứng hiện nay khá phổ biến tại các trung tâm hỗ trợ sinh sản. Việc chỉ định từng phương pháp sẽ linh hoạt tùy từng trường hợp để có thể đánh giá chính xác, toàn diện và cũng như có phương pháp can thiệp kịp thời cho các trường hợp hiếm muộn.
