Bệnh nhược cơ là một bệnh thần kinh – cơ tự miễn gây ra yếu cơ dao động ở mắt, hành não, và chân tay và có thể gây cơn nhược cơ. Mặc dù không thường gặp, nhược cơ cần phải được chẩn đoán và điều trị nhanh chóng vì khả năng cải thiện và thuyên giảm rất cao. Trong đó, chẩn đoán và điều trị nhược cơ ở phụ nữ có thai và trẻ sơ sinh cần lưu ý đặc biệt.
Bệnh lý nhược cơ là gì?
Nhược cơ hay yếu cơ (Myasthenia Gravis) là bệnh lý tự miễn của thần kinh – cơ ở người bệnh. Bệnh này khiến các kháng thể phá hủy các kết nối giữa cơ và dây thần kinh. Tính chất đặc trưng của bệnh dao động theo thời điểm trong ngày, buổi sáng khỏe hơn buổi chiều hoặc yếu hơn khi người bệnh hoạt động quá sức và giảm khi nghỉ ngơi.
Ảnh hưởng bệnh nhược cơ đến sức khỏe sinh sản và phụ nữ mang thai.
Bệnh nhược cơ tỷ lệ mắc thường phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản và vì nó không ảnh hưởng đến khả năng sinh sản ở phụ nữ, nên việc phụ nữ mang thai mắc bệnh MG không phải là hiếm.
Ảnh hưởng của thai kỳ lên MG khác nhau đáng kể giữa những phụ nữ và thậm chí giữa những lần mang thai của cùng một phụ nữ. Trong thời kỳ mang thai, các triệu chứng trở nên tồi tệ hơn đối với 41% phụ nữ mắc MG, trong khi 30% không có thay đổi và 29% thuyên giảm các triệu chứng.
Việc cải thiện các triệu chứng trong 3 tháng giữa thai kỳ và 3 tháng cuối được cho là do những thay đổi ức chế miễn dịch bình thường ở giai đoạn cuối thai kỳ.
Các triệu chứng phổ biến nhất thường xảy ra trong 3 tháng đầu thai kỳ hoặc sau khi sinh.
Nguy cơ tử vong ở bà mẹ cao nhất trong năm đầu tiên sau khi chẩn đoán MG, với nguy cơ tối thiểu là 7 năm sau khi chẩn đoán. Do đó, phụ nữ mắc MG nên trì hoãn việc mang thai ít nhất 2 năm sau khi phát bệnh. Mặc dù có những cân nhắc này, nhưng thai kỳ chưa được chứng minh là ảnh hưởng xấu đến MG trong thời gian dài.
Ngoài ra còn có một số ảnh hưởng của nhược cơ trong thai kỳ như:
- Chuyển dạ sớm: là chuyển dạ trước 37 tuần của thai kỳ. Có thể là do một số loại thuốc được sử dụng để điều trị bệnh nhược cơ.
- Sinh khó: bệnh nhược cơ không ảnh hưởng đến các cơ tử cung. Nhưng các cơ cần thiết để đẩy tử cung trong quá trình chuyển dạ có thể bị ảnh hưởng. Thai phụ có thể mệt mỏi trong quá trình chuyển dạ, nên cuộc chuyển dạ có thể kéo dài và có thể suy thai. Vậy nên có thể khiến việc sinh con bằng kẹp Forcep và giác hút có khả năng xảy ra nhiều hơn.
Ảnh hưởng của bệnh nhược cơ với trẻ sơ sinh
Khoảng 10% đến 15% trẻ sơ sinh được sinh ra từ những phụ nữ bị nhược cơ có thể mắc chứng rối loạn ở trẻ sơ sinh (nhược cơ sơ sinh). Bệnh xảy ra khi các kháng thể thường gặp ở bệnh nhược cơ đi qua nhau thai đến em bé. Những trẻ này có thể yếu, bú kém và có thể gặp vấn đề về hô hấp. Tình trạng này thường là ngắn hạn (tạm thời), chỉ kéo dài vài tuần.
Các dấu hiệu nhận biết nhược cơ khi mang thai
Ðặc tính chung là các cơ yếu nhanh chóng sau vận động, gắng sức và hồi phục sau khi người bệnh nghỉ ngơi. Các dấu hiệu dễ phát hiện như sụp mí mắt, lác mắt, mỏi đầu, nuốt khó, nhai mỏi, yếu cơ khi vận động … Có khoảng 50-60% thai phụ đến khám vì lý do sụp mí và song thị do cơ vận nhãn bị yếu. Ban đầu, triệu chứng có thể thoáng qua, sau đó thì lặp lại không những số cơ đó mà còn yếu các cơ khác.
Phòng ngừa bệnh nhược cơ cho phụ nữ mang thai
Thai phụ cần tránh những nguyên nhân gây nhược cơ, không làm việc quá sức gây tình trạng mệt mỏi. Phòng tránh các bệnh: rối loạn tiêu hóa bằng cách ăn chín uống sôi; đeo khẩu trang khi ra ngoài để phòng nhiễm khuẩn, nhiễm siêu vi. Vệ sinh răng miệng và vệ sinh tốt vùng kín. Tránh các stress, chấn thương… Thực hiện một chế độ dinh dưỡng và nghỉ ngơi hợp lý.
Tóm lại, nhược cơ là bệnh lý tự miễn của thần kinh cơ người bệnh. Bệnh phổ biến xảy ra ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, nhưng không ảnh hưởng đến khả năng sinh sản ở phụ nữ. Các triệu chứng của bệnh thể hiện rõ nhất vào 3 tháng đầu thai kỳ và sau khi sinh. Bệnh lý nhược cơ có khả năng phục hồi nhanh nếu phát hiện và điều trị sớm. Hãy chăm sóc sức khỏe thật tốt và cần khám ngay nếu mẹ bầu có dấu hiệu nghi ngờ nhé. Chúc mẹ bầu có “một thai kỳ an vui”.
Tác giả: NHS. Hồ Thị Nga – Đơn vị Hỗ trợ sinh sản IVFMD Bình Dương
