Nhiều nguồn tin không chính thống về đậu nành khiến cho nữ giới bị hội chứng buồng trứng đa nang lo lắng khi bổ sung loại thực phẩm này trong khẩu phần ăn hàng ngày. Đồng thời rất nhiều câu hỏi được chị em quan tâm đó là đa nang buồng trứng có nên kiêng đậu nành hay không? Mối liên quan giữa đậu nành và bệnh buồng trứng đa nang là như thế nào? Các sản phẩm từ đậu nành có giúp cải thiện khả năng sinh sản và thúc đẩy quá trình trao đổi chất hay không? IVFMD sẽ cung cấp thông tin cho bạn qua bài viết sau đây
Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) là gì?
Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) là một tình trạng rối loạn nội tiết phổ biến ở phụ nữ độ tuổi sinh sản và một loạt các biến chứng khác như bệnh tim mạch, tăng nguy cơ cái tháo đường tuýp 2. Phụ nữ bị PCOS sẽ có nồng độ hormone androgen trong cơ thể cao hơn bình thường. Sự mất cân bằng hormone này khiến họ bị rối loạn kinh nguyệt và khó mang thai hơn.
Kinh nguyệt bất thường hay rối loạn rụng trứng là tình trạng mà noãn không đạt được kích thước tối ưu để trưởng thành và rụng khỏi buồng trứng. Biểu hiện lâm sàng của chứng rối loạn này là chu kỳ kinh nguyệt không đều. Thông thường mỗi tháng phụ nữ sẽ rụng trứng với chu kỳ 28 ngày, 31 ngày, 35 ngày. Tuy nhiên ở tình trạng này kinh nguyệt chỉ diễn ra khoảng từ 6-8 lần/ năm. Estrogen được sản xuất trong buồng trứng có chức năng tạo ra trứng chất lượng và sẵn sàng cho sự thụ tinh. Rối loạn rụng trứng có thể gây vô sinh và cách xử trí rối loạn là đáp ứng nhu cầu estrogen trong cơ thể.
Trong quá trình điều trị hội chứng PCOS ngoài phác đồ điều trị do bác sĩ đưa ra thì dinh dưỡng là yếu tố quan trọng vừa giúp chị em tăng cường sức đề kháng vừa hỗ trợ điều trị bệnh tốt hơn.
Buồng trứng đa nang có nên kiêng đậu nành không?
Đậu nành hay còn gọi là đậu tương, đây là một trong những thực phẩm rất giàu dinh dưỡng và là một loại thực phẩm quen thuộc cho mọi gia đình. Một trong những cách chế biến đậu nành đơn giản nhất và được nhiều người thực hiện đó là làm “sữa đậu nành”.
Đậu nành là loại ngũ cốc có chứa isoflavone, là hợp chất không steroid có cấu trúc hóa học tương tự như estrogen nội sinh của phụ nữ và vì lý do này, chúng được định nghĩa như là phytoestrogen. Phytoestrogen là những hợp chất gần giống với hormone estrogen trong cơ thể hay có thể nói là estrogen tự nhiên được lấy từ thực vật. Đồng thời, đậu nành chứa nhiều protein, các axit béo thiết yếu, nhiều loại vitamin, khoáng chất, flavonoid và chất xơ. Không giống như một số protein thực vật khác, protein trong đậu nành được coi là một loại protein hoàn chỉnh, chứa tất cả 9 loại axit amin thiết yếu mà cơ thể không thể tạo ra mà phải lấy từ chế độ ăn uống. Nhờ đó mà đậu nành và các sản phẩm từ đậu nành mang đến các tác dụng sau:
- Giảm các triệu chứng mãn kinh
- Ngăn ngừa ung thư vú và ung thư tuyến tiền liệt
- Ngăn ngừa loãng xương
- Phòng chống bệnh tim mạch
- Cải thiện trao đổi chất ở phụ nữ PCOS
Đối với phụ nữ bị PCOS, đậu nành có thể giúp người bệnh cải thiện nhiều khía cạnh trao đổi chất, bao gồm:
- Giảm cholesterol toàn phần và LDL – cholesterol xấu
- Giảm insulin
- Giảm các dấu hiệu viêm
- Giảm stress oxy hóa
- Giảm testosterone
Ngoài ra các nghiên cứu về việc sử dụng đậu nành ở phụ nữ bị PCOS cũng cho thấy thực phẩm này giúp giảm lượng cholesterol toàn phần và cholesterol xấu trong cơ thể người bệnh, giảm đáng kể lượng insulin trong máu. Đồng thời, các chỉ số androgen tự do và triglycerides cũng đồng loạt giảm. Chính vì thế, việc bổ sung đậu nành trong chế độ ăn có thể giúp mang lại nhiều lợi ích cho bệnh nhân PCOS, bao gồm cải thiện chức năng chuyển hóa và tim mạch.
Đậu nành và khả năng sinh sản
Tiêu thụ đậu nành thường xuyên có thể cải thiện tỷ lệ thụ tinh, thụ thai và sinh nở thành công ở phụ nữ. Điều này giúp người bệnh PCOS giảm bớt lo lắng về biến chứng vô sinh do hội chứng này gây ra.
Trong nghiên cứu của Restu (2021) về tác động của sữa đậu nành đối với kích thước buồng trứng ở phụ nữ mắc PCOS, cho thấy có sự khác biệt về kích thước của noãn trước và sau khi sử dụng sữa đậu nành. Sử dụng phytoestrogen trong đậu nành có tác dụng an toàn hơn so với estrogen tổng hợp hoặc thuốc nội tiết tố thay thế. Đậu nành được tiêu thụ thường xuyên có thể hỗ trợ chức năng của estrogen trong cơ thể, một trong số đó là giúp noãn đạt kích thước tối ưu để rụng trứng có thể cải thiện chu kỳ kinh nguyệt, tăng khả năng phóng noãn và thụ thai.
Kết quả của nghiên cứu này dường như tương đồng với nghiên cứu trước đó của Yusnaini (2020) về sử dụng sữa đậu nành cho thanh thiếu niên vô kinh thứ phát, cho thấy kinh nguyệt bình thường xảy ra ở thanh thiếu niên vô kinh thứ phát sau khi uống sữa đậu nành bằng 82,4% trong khi ở trẻ vị thành niên được uống sữa đặc có đường chỉ bằng 29,4%.
Do đó, với thắc mắc buồng trứng đa nang có nên uống sữa đậu nành không, câu trả lời là phụ nữ bị PCOS nên uống sữa đậu nành thường xuyên để cải thiện các triệu chứng của bệnh và tăng cường sức khỏe.
Cách tăng lượng mầm đậu nành trong chế độ ăn
IVFMD xin đưa ra một số cách giúp bạn tăng mầm đậu nành trong chế độ ăn của bạn:
- Chọn thực phẩm đậu nành nguyên chất như sữa đậu nành, bánh mì đậu nành và đậu phụ.
- Sử dụng đậu phụ để thay thế các món ăn từ thịt trong bữa chính.
- Sử dụng nước tương đậu nành để tạo hương vị mới lạ cho bữa ăn.
- Sử dụng dầu đậu nành thay cho các loại dầu động vật.
- Thưởng thức sữa đậu nành thay cho các thức uống ngọt có ga.
- Dùng bơ mầm đậu nành thay cho bơ động vật hay bơ đậu phộng.
- Đảm bảo các sản phẩm chứa cả protein đậu nành chứ không chỉ bổ sung mỗi isoflavone.
- Không lạm dụng việc sử dụng lượng lớn mầm đậu nành để thay thế cho thịt.
Nhìn chung, phụ nữ bị PCOS chỉ cần kiêng những thực phẩm không lành mạnh như người bình thường, bao gồm: chất béo không tốt (no, hydro hóa và trans), caffeine, đồ uống có cồn, thực phẩm chế biến sẵn,… Do đó, với thắc mắc buồng trứng đa nang có nên kiêng đậu nành không, câu trả lời là phụ nữ bị PCOS nên sử dụng mầm đậu nành thường xuyên để cải thiện các triệu chứng của bệnh và tăng cường sức khỏe. Tuy nhiên, bạn nên tránh lạm dụng, chỉ nên uống với một lượng vừa phải và kết hợp với chế độ ăn uống lành mạnh, giàu dinh dưỡng.